Gıda Tüketiminde Etnosentrik Eğilimlerin Demografik Değişkenler Bakımından İncelenmesi
Investigation of Ethnocentric Trends in Food Consumption in Terms of Demographic Variables
Anahtar Kelimeler:
Etnosentrizm- Tüketici Etnosetrizmi- Satın Alma Davranışı- Gıda ÜrünleriÖzet
Bu çalışma, Sivas ilinde yaşayan tüketicilerinin gıda ürünü satın alımlarında etnosentrik eğilimlerin demografik faktörler açısından değişkenliğini araştırmak amacıyla hazırlanmıştır. Tüketici etnosentrizmi, bireylerin yerli ürünleri tercih etme eğilimlerini değerlendiren Shimp ve Sharma (1987)’nın geliştirdiği CETSCALE ölçeği kullanılarak ölçülmüştür. Tüketici etnosentrizminin cinsiyet, yaş, eğitim seviyesi, medeni durum, çalışma durumu, çalışma sektörü ve gelir düzeyi gibi demografik faktörlere göre değişkenlik durumu incelenmiştir. Sivas ilinde ikamet eden tüketicilerden kolayda örnekleme ve gönüllü katılım esasıyla 514 katılımcıya CETSCALE ölçeğinin Türkçeye uyarlanmış hali anket formu olarak uygulanmıştır. Anket orijinaline uygun olarak 7’li likert tipi şeklinde kullanılmıştır. Veriler yüz yüze ve online olarak toplanmış, elde edilen veriler IBM SPSS 23.0 programında analiz edilmiştir. Bulgular, tüketicilerin etnosentrizm eğilimlerinin yaş, eğitim düzeyi ve çalışma durumuna göre anlamlı farklılıklar gösterdiğini ortaya koymuştur. Cinsiyet, medeni durum, çalışılan sektör ve gelir düzeyi bakımından ise anlamlı bir farklılık oluşmamıştır. Bu çalışma, gıda sektöründe faaliyet gösteren işletmeler için tüketici etnosentrizmini anlamada ve bu doğrultuda etkili pazarlama stratejileri geliştirmede önemli bir kaynak teşkil etmektedir.
Referanslar
Alam, M. A., Roy, D., Akther, R. & Hoque, R., (2022). “Consumer Ethnocentrism And Buying Intentions On Electronic Products: Moderating Effects Of Demographics”, South Asian Journal of Marketing, 3(2), 82-96.
Bülbül, E. S. (2000). “Çoklu Karşılaştırma Testleri ve Bir Örnek Uygulama”, Öneri Dergisi, 3(14) :95-100. https://doi.org/10.14783/maruoneri.734123
Demir, E.,(2018). “Tüketici Enosentirzmi: Türkiye ve İsveç Karşılaştırması”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(8), 120-133.
Durvasula, S., Andrews, J.C. & Netemeyer, R. G. (1997). “A Cross-Cultural Comparision Of Consumer Ethnocentrism in the United States And Russia”, Journal of International Consumer Marketing, 9/4, 73-93.
Elibol, A. (2013). Tüketici Etnosentrizminin Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
Elibol, A. (2020). “ Tüketici Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Sosyo-Psikolojik Faktörlerin Etkisi”. Bucak İşletme Fakültesi Dergisi. 3(1): 92-130.
Good, L.K. & Huddleston, P. (1995). “Ethnocentrism of Polish and Russian Consumers: Are Feelings and Intentions Related?”. International Marketing Review, 12/5, 35- 48.
Gökçe, A. (2019). Tüketici Etnosentrizmi ve Döviz Yatırım Tercihleri, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Balıkesir.
Gürbüz, R. B. & Bardakçı, S. (2023). Tüketici Etnosentrizmi Ölçeğinin (CETSCALE) Faktör Yapısının Gıda Tüketimi Bağlamında İncelenmesi. Kuram Ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 252-266. https://doi.org/10.48066/kusob.1383698.
Ha, C. L. (1998). The Influence of Consumer Ethnocentrism and Product Characteristics on Country of Origin Effects: A Comparison Between U.S. Consumers and Korean Consumers, , Faculty of the Graduate School of the University of Texas, Doktora Tezi, Arlington.
Kaynak, E. & Kara, A. (2002). “Omani Consumer’s Ethnocentrism and Demand for Locally Produced Products”, American Journal of Industrial and Business Management, 8(6), 928-949.
Kurnaz, A. (2021). Etnosentrizm İle İlgili Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Beykoz Akademi Dergisi, 9 (2), 98-118. https://doi.org/10.14514//BYK.m.26515393.2021.9/2.98-118
Myrvang, N. A., Sancak, R. E & Mete, M. (2021). “ Etnosentrik Eğilimin Hasta-Hekim Yönelimine Etkisi: İstanbul İli Örneği”, International Journal of Applied Economic and Finance Studies, 6(2), 89-104.
Özçelik, D. & Torlak, Ö. (2011). “Marka Kişiliği Algısı ile Etnosentrik Eğilimler Arasındaki İlişki: LEVIS ve MAVİ JEANS Üzerine Bir Uygulama”. Ege Akademik Bakış, 361-377.
Özdemir, E. K., Güzeloğlu, E. B. & Topsümer, F. (2018). “Tüketici Etnosentrizmi, Marka Kişiliği Algısı ve Satın Alma Niyeti Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Türkiye’deki Beyaz Eşya Markalarına Yönelik Bir Uygulama”, Global Media Journal TR Edition, 8(16). 354-372.
Öztürk, Y. (2020). “Tüketici Etnosentrizminin Turistik Satın Alma Tercihine Etkisi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 304-313.
Sharma, S., Shimp, T. A., & Shin, J. (1995). “Consumer Ethnocentrism: A Test of Antecedents and Moderators. Journal of the Academy of Marketing Science”, 23(1), 26-37.
Sheikhepoor, Z., Moshabaki, A., Khodadad Hosseini, S. H. & Mansouri Moayad, İ, F. (2020). “Designation The Model of Consumer Willingness to Buy Domestic Products Given The Role of Consumer Consciousness in Iranian Beverage Industry”. Consumer Behavior Studies Journal, 7(1), 105-129.
Shimp, T. A., & Sharma, S. (1987). “Consumer Ethnocentrism: Construction and Validation of the CETSCALE”, Journal of Marketing Research, 24(3), 280-289.
Sumner, W. G. (1906). Folkways: A Study of the Sociological Importance of Usages, Manners, Customs, Mores, and Morals. New York: Ginn and Co.
Yılmaz, A., Ulaş, M. & Yeşil, A., (2022). “Etnosentrizm ve Tüketici İlişkiselliği: Yerli Otomobil Satın Alma Niyetinin Öngörüsü”, Selçuk İletişim Dergisi, 15(11), 110-141.
Yu, J., & Albaum, G. (2002). “Sovereignty change influences on consumer ethnocentrism and product preferences: Hong Kong revisited one year later”, Journal of Business Research, 891-899.
Yurtsızoğlu, Z. & Gül, O. (2021). “Spor Takımı Taraftarının Etnosentrik Tüketim Eğilimi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 20/45, 589-612.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif hakkı hakkında
Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi 