Marka Güven Ölçeğinin Farsça Uyarlamasının Psikometrik Özellikleri
Anahtar Kelimeler:
Marka Güveni- Marka Güven Ölçeği- Güvenirlik- GeçerlikÖzet
Bu araştırma, orijinal formu Delgado-Ballester (2004) tarafından geliştirilen Marka Güven Ölçeğini Farsçaya uyarlamak ve psikometrik özelliklerini incelemek amacıyla yürütülmüştür. Ölçeğin İngilizce formu ilk işlem olarak araştırmacılar tarafından Farsçaya çevrilmiştir. Daha sonra pazarlama alanında uzman ve Farsçaya hâkim üç akademisyenin çeviri hakkında görüşüne başvurulmuştur. Uzman önerileri de dikkate alınarak ölçeğin Farsça formu oluşturulmuştur. Ölçeğin dil eşdeğerliğine sahip olup olmadığının incelenmesinde Pearson korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Farsça ölçeğin yapı geçerliği analizleri için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizinden yararlanılmış, ayrıca AVE ve CR katsayıları dikkate alınmıştır. Ölçeğin güvenirliği ise iç tutarlılık ve kararlılık temelinde incelenmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık analizi için Cronbach α katsayısı hesaplanmış, ölçeğin kararlılığını belirlemede ise test-tekrar-test yöntemi kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre ilk olarak Farsça ölçeğin İngilizce ölçek ile dil eşdeğerliğine sahip olduğu belirlenmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin 2 alt boyut altında toplanan 8 maddeden oluştuğu tespit edilmiştir. Bu iki alt boyut toplam varyansın %78,695’ini açıklamaktadır. Ölçek maddelerinin faktör yükü değerleri 0,829-0,915 aralığında değişim göstermektedir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda X2/sd=1,958; GFI=0,963; CFI=0,983; TLI=0,975; IFI=0,983; RMSEA=0,064 uyum indeksleri ile ölçeğin faktör yapısının verilerle uyumlu olduğu tespit edilmiş, hesaplanan AVE ve CR değerleri ölçeğin yapı geçerliğine sahip olduğunu göstermiştir. Farsça ölçeğin Cronbach α katsayısı 0,89 olarak hesaplanmıştır. Alt boyutlara ait α katsayıları ise 0,89 ve 0,85 şeklinde bulunmuştur. Aynı zamanda, ölçeğin ve alt boyutlarının yeterli düzeyde kararlılık katsayılarına sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın tüm bu psikometrik bulguları, Marka Güven Ölçeğinin Farsça formunun güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Referanslar
Aaker, D. A., & Joachimsthaler, E. (2012). Brand leadership. Simon and Schuster.
Arı ve Tunçay, G.S. (2010). Yöneticiye Duyulan Güven Ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkiler: Ankara’daki Devlet Hastanelerinde Çalışan İdari Personel Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 113-135.
Aydın, H. (2017). Marka Güveni, Farkındalığı Ve Benlik İmaj Uyumunun Marka Bağlılığına Etkisi Marka Aşkının Aracılık Rolü. Ege Akademik Bakış, 17(2), 281-294. Doi: 10.21121/eab.2017225205
Bardakçı, S. ve Gürbüz, R.B. (2020). Marka Güven Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1684-1692. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.937
Berry, L.L. (2000). Cultivating Service Brand Equity. Journal of the Academy of Marketing Science, 28(1), 128–137. https://doi.org/10.1177/0092070300281012
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Chaudhuri, A. and Holbrook, M.B. (2001). The Chain Of Effects From Brand Trust And Brand Affect To Brand Performance: The Role Of Brand Loyalty. Journal of Marketing, 65(2), 81-93. https://doi.org/10.1509/jmkg.65.2.81.18255
Chaudhuri, A. & Holbrook, M. (2002). Product-Class Effects On Brand Commitment And Brand Outcomes: The Role Of Brand Trust And Brand Affect. Journal of Brand Management, 10(1), 33-58. https://doi.org/10.1057/palgrave.bm.2540100
Churchill, G.A. (1979). A Paradigm For Developing Better Measures Of Marketing Constructs. Journal of Marketing Research, 16(1), 64-73. https://doi.org/10.2307/3150876
Çağlıyan, V., Şahin, E. ve Selek, N. (2018). Öğrencilerin Marka Farkındalığının, Marka İmajı Ve Marka Güvenine Etkisi: Selçuk Üniversitesi İİBF Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 186-198.
Delgado-Ballester, E. (2004). Applicability Of A Brand Trust Scale Across Product Categories: A Multigroup Invariance Analysis, European Journal of Marketing, 38, 573-592. https://doi.org/10.1108/03090560410529222
Erdil, T.S. ve Uzun, Y. (2009). Markalı Olmak. İstanbul: Beta Yayınevi.
Fornell, C. and Larcker, D.F. (1981). Evaluating Structural Equations Models With Unobservable Variables And Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.2307/3151312
Geyskens, I., Steenkamp, E. M. J.-B., Scheer, K. L. & Kumar, N. (1999). The Effects Of Trust And Interdependence On Relationship Commitment: A Trans-Atlantic Study. International Journal of Research in Marketing, 13(4), 303–317.
Hair, J.F., Black, W.C., Anderson, R.E., and Babin, B.J. (2010). Multivariate Data Analysis. Seventh Edition, New Jersey: Prentice Hall.
Jin, S.A and Lee, K.M. (2010). The Influence Of Regulatory Fit And Interactivity On Brand Satisfaction And Trust in E-Health Marketing inside 3d Virtual Worlds (second life). Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 13(6), 673-680. https://doi.org/10.1089/cyber.2009.0292
Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kartal, M. ve Bardakçı, S. (2018). SPSS ve AMOS Uygulamalı Örneklerle Güvenirlik ve Geçerlik Analizleri. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
Kartal, M. ve Bardakçı, S. (2019). Tutum Ölçekleri. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
Lau, G.T and Lee, S.H. (1999). Consumers' Trust In A Brand And The Link To Brand Loyalty. Journal of Market-Focused Management, 4, 341–370. https://doi.org/10.1023/A:1009886520142
Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS UYGULAMALARI. Ankara: Detay Yayıncılık.
Moorman, C., Deshpande, R. & Zaltman, G. (1993). Factors Affecting Trust In Market Research Relationships. Journal of Marketing, 57(1), 81-101. https://doi.org/10.1177/002224299305700106
Önen, V. (2018). Marka Güveni Marka Sadakati Ve Marka Tercihi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Kırtasiye Sektörü Uygulaması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(2), 609-626. https://doi.org/10.20491/isarder.2018.447
Özdamar, K. (1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. 2. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Torlak, Ö., Doğan, V. ve Özkara, B. (2014). Marka Farkındalığı, Marka İmajı, Markadan Etkilenme Ve Markaya Güvenin Marka Bağlılığı Üzerindeki Görece Etkilerinin İncelenmesi: Turkcell Örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 9, 147-161.
Webster, F.E., & Keller, K.L. (2004). A Roadmap For Branding In İndustrial Markets. The Journal of Brand Management, 11(5), 388-402. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.530823
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif hakkı hakkında
Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi 