Algılanan Sosyal Desteğin Başarı Odaklı Motivasyon Üzerine Etkisi
The Effect of Perceived Social Support on Achievement-Oriented Motivation
Anahtar Kelimeler:
Algılanan Sosyal Destek- Başarı Odaklı Motivasyon- ÖğrencilerÖzet
Bu çalışma ile ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek düzeylerinin başarı odaklı motivasyon üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ikincil amacı olarak algılanan sosyal destek ve başarı odaklı motivasyonun demografik değişkenlere göre değerlendirilmesidir. Devlet okulunda sekizinci sınıfta öğrenim gören 328 öğrenci ile araştırma yürütülmüştür. Veriler “kişisel bilgi formu”, “Algılanan Sosyal Destek Ölçeği” ve “Başarı Odaklı Motivasyon Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analiz ve değerlendirilmesinde SPSS 26 ve AMOS 24 paket programları kullanılmıştır. Öğrencilerin %50,3’ü erkek, %49,7’si kızlardan oluşmaktadır. Algılanan sosyal desteğin başarı odaklı motivasyon üzerinde (β: ,762) anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisinin olduğuna ulaşılmıştır. Ailem (β: ,207), arkadaşlarım (β: ,198) ve öğretmenlerim (β: ,344) alt boyutlarının başarı odaklı motivasyon üzerindeki etkisi anlamlı ve pozitif yönlü olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin akademik başarılarını ve motivasyon düzeylerini artırmada algıladıkları sosyal destek önemli bir rol oynamaktadır. Ailenin, arkadaşın ve öğretmenin başarı odaklı motivasyon da önemli bir yeri vardır.
Referanslar
Ahmed, W., Minnaert, A., Wertf, G., Kuyper, H. (2010). Perceived Social Support and Early Adolescents’ Achievement: The Mediational Roles of Motivational Beliefs and Emotions, J Youth Adolescence (2010) 39:36–46.
Akdoğan, A. (2023). Akademik Motivasyonun Yordayıcıları Olarak Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek ve Psikolojik İyi Oluş Halinin Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi. İstanbul.
Akgümüş, M. F., Ergin, Z. Ö. ve Büyükgöze-Kavas, A. (2022). Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Motivasyonlarının Yordayıcısı Olarak Okul Atmosferi ve Sosyo-demografik Değişkenler, Ege Eğitim Dergisi, 23(2), 102-115.
Aksoy, E. (2018). Ortaöğretim Kurumlarında Okul Sporlarına Katılan Öğrencilerin Algılanan Sosyal Destek Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bolu.
Aruğaslan, E., Çivril, H. (2023). Uzaktan Eğitim ve Örgün Eğitim Öğrencilerinin Başarı Odakalı Motivasyon ve Sosyal Bulunuşluk Düzeylerinin İncelenmesi, eğitim ve bilim Araştırma Dergisi, Cilt:4, Sayı:1.
Ateş, Ö. T. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek ile Motivasyon Yönelimleri Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (2), 359-388.
Atmaca, T. & Koççu, A. (2019). The Predictive Level of Educational Motivation and the Perceived Social Support for School Commitment. Educational Administration: Theory and Pratice. Volume25, Issue3, pp:469-508.
Bayın, Ü., (2020). Ergenlerde Affetme ve Algılanan sosyal Destek, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı. Sakarya.
Bedel, A & Kutlu, A. (2018). Başa Çıkma Stratejilerinin Algılanan sosyal Desteğe Göre İncelenmesi, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 8 • Cilt: 8 • Sayı: 15.
Berkowitz, R. (2017). A Research Synthesis of the Associations Between Socioeconomic Background, İnequality, School Climate and Academic Achievement. Review of Educational Research, 87(2), 425–469.
Cenikli, B. (2019). Okul Sosyal Hizmeti Kapsamında Sosyal Desteğin Akademik Motivasyona Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
Çetinkaya, T. & Honça, A. A. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Turkish Studies Volume 14 Issue 2. p. 217-229.
Doğan, İ.F. (2019). Algılanan Sosyal Destek ile Yaşam Tatmini ve Özgüven İlişkisi:Göçmenler Üzerine Bir Araştırma. OPUS İnternational Journal of Society Researches, 18. UİK Özel Sayısı, 586-606.
Ergin, A., & Karataş, H. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Başarı Odaklı Motivasyon Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(4), 868- 887.
Geçgel, Z., Güleç, A., Tıraş, A., Özdemir, A., Karakoyun, M., Aydemir, S., Can, F., (2022). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Başarı Odaklı Motivasyon Düzeyinin İncelenmesi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, 2. Ulusal Tıp Öğrencileri Kongresi, 26-27 Mayıs, İzmir.
Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
İnan, M., Yıldırım, M., Yazan, K. D., ve Kurtuldu, T. (2024). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve sosyal kaygı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 7(1), 246-273.
Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
Kwon, Y. ve Marzec, M. L. (2016). Does worksite culture of health (CoH) matter to employees? Empirical evidence using job-related metrics. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 58(5), 448-454.
Özcan, S. (2021). Ergenlerde Başarı Odaklı Motivasyon Düzeyi İle Sınav Kaygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul.
Poudel, A., Gurung, B. & Khanal, GP(2020) Perceived social support and psychological wellbeing among Nepalese adolescents:the mediating role of self-esteem. BMC Psychol 8, 43.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L.S.(2019). Using multivariate statistics (7th ed). Allyn ve Bacon/Pearson Education.
Tarsuslu, S. (2024). Üniversite Öğrencilerinin Tükenmişlik, Sosyal Destek ve Psikolojik İyi Oluşları ile İstemsiz Erteleme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 3, 1421-1434.
Tayfur, C., ve Ulupınar S.,(2016). Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Desteğin Akademik Başarılarına Etkisi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7(1):1–6.
Topbay, Y. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin Algılanan Sosyal Destek Ve Aile İşlevleri Açısından İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tunç Omar, Ayten (2019). Sigara Kullanan ve Kullanmayan Ergenlerini Algılanan Sosyal Destek ve Bağlanma Stilleri arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Yıldırım, E. A. (2019). İlkokul 3. Ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek İle Duygusal Yılmazlık Düzeyleri Arasındaki İlişki Ve Bu Değişkenlerin Çeşitli Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldız Yüksel, H. (2024). Covid-19 Sürecinde Ergenlik Dönemindeki Bireylerin Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyi Ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 8(1), 84-118.
Yu, X., Zhang, L., Lin, Z., Zhou, Z., Hazer-Rau, D., Li, P., Ji, W., Zhang, H., Wu, T.(2021), Ostracism, Psychological Capital, Perceived Social Support and Depression among Economically Disadvantaged Youths: A Moderated Mediation Model. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, 11282. https://doi.org/10.3390/ijerph182111282.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif hakkı hakkında
Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi 