Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi

Mikro İklim Pazarlaması: Hava Durumuna Dayalı Anlık Tüketici Davranışı Yönlendirme Uygulamasının Değerlendirilmesi

Murat KAÇAR — Thu, 31 Jul 2025 00:00:00 +0300

Bu makale, "mikro iklim pazarlaması" kavramını, hava durumuna dayalı anlık tüketici davranışı yönlendirme uygulaması olarak derinlemesine incelemektedir. Çalışma, kavramın ekolojik kökenlerinden pazarlama bağlamındaki güncel tanımına kadar bir çerçeve sunmaktadır. Hava durumunun tüketici psikolojisi ve davranışları üzerindeki karmaşık etkileri, ruh hali, satın alma eğilimi ve harcama alışkanlıkları gibi psikolojik mekanizmalar üzerinden ele alınmaktadır. Uyaran-Organizasyon-Tepki (S-O-R) Modeli ve Duygu Uyum Teorisi gibi ilgili teorik çerçeveler, bu etkileşimin altında yatan nedenleri açıklamaktadır. Makale, gerçek zamanlı ve tahmini hava durumu verilerinin entegrasyonuyla dinamik içerik kişiselleştirmenin nasıl başarıldığını, çeşitli sektörlerdeki uygulamaları ve elde edilen somut başarı örneklerini detaylandırmaktadır. Ayrıca, hava durumu verisi yönetimindeki teknik zorluklar (veri doğruluğu, güvenilirliği, entegrasyon) ve konum verisi gizliliği, algoritmik yanlılık gibi etik boyutlar da kapsamlı bir şekilde tartışılmaktadır. Son olarak, Yapay Zekâ (YZ) ve Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi gelişen teknolojilerin mikro iklim pazarlamasının geleceğini nasıl şekillendireceği değerlendirilmekte, böylece bu stratejik yaklaşımın hem potansiyelini hem de zorluklarını ortaya koyan bütüncül bir bakış açısı sunulmaktadır.

Azalan Doğurganlık Oranlarına Karşı Sosyal Politika Senaryolarının Sistem Dinamiği Modeli ile Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği

Dilber Yeliz YILMAZ — Thu, 31 Jul 2025 00:00:00 +0300

Türkiye’de son yıllarda belirginleşen doğurganlık oranlarındaki düşüş, sadece demografik bir olgu değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik sistemlerin sürdürülebilirliğini tehdit eden yapısal bir dönüşüm sürecidir. Bu çalışma, Türkiye’deki doğurganlık oranının düşüşüne yönelik nedenleri analiz etmekte ve bu soruna karşı uygulanabilecek sosyal politika senaryolarının etkilerini sistem dinamiği modeli kullanarak değerlendirmektedir. Araştırmada öncelikle Türkiye'deki doğurganlık eğilimleri tarihsel perspektifte incelenmiş; ardından, mevcut doğurganlık yapısının demografik ve sosyoekonomik sonuçları ortaya konmuştur. Devamında, devletin bu düşüşe karşı sunduğu mevcut sosyal politika araçları ve bunların yeterliliği tartışılmıştır. Modelleme aşamasında üç temel senaryo tanımlanmıştır: mevcut politikaların sürdürülmesi, maddi teşviklerin artırılması ve çocuk bakım hizmetleri, ebeveyn izni gibi yapısal desteklerin geliştirilmesi. 2024–2044 yıllarını kapsayan simülasyon sonuçlarına göre, maddi teşviklerin tek başına yeterli olmadığı, uzun vadede yapısal desteklerin doğurganlık üzerinde daha kalıcı ve pozitif etkiler yarattığı görülmüştür. Bulgular, doğurganlık politikalarının sadece ekonomik teşviklere indirgenemeyeceğini, çok boyutlu ve bütüncül sosyal politika yaklaşımlarına ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Bu bağlamda çalışma, politika yapıcılar için veri temelli ve uzun vadeli strateji geliştirme yönünde önemli bir katkı sunmaktadır.

Zaman Serisi Modelleri ile Trafik Kazası Sayılarının Tahmin Edilmesi

Serhat TOPUZ- Hakan Murat ARSLAN — Thu, 31 Jul 2025 00:00:00 +0300

Bu çalışma, Batı Karadeniz Bölgesi Jandarma sorumluluk sahasında meydana gelebilecek trafik kazası sayılarını zaman serisi modelleri ile tahmin etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Jandarma Genel Komutanlığı'nın resmî web sitesinde yer alan Nisan 2019'dan Aralık 2023'e kadar olan istatistiki veriler kullanılmıştır. Bu veriler, Bartın, Bolu, Düzce, Karabük, Kastamonu, Sinop ve Zonguldak illerinde meydana gelen trafik kazalarını içermektedir. Araştırmada, otoregresif entegre hareketli ortalamalar (ARIMA) yöntemi kullanılarak gelecekteki kaza sayıları tahmin edilmiştir. Bu kapsamda, veri analizleri ve modellemeler Minitab ve EViews programları ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonuçları, trend analizi, mevsimsellik analizi ve tahmin modelleri ile desteklenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, trafik kazalarının sayısının tahmin edilmesi, karar verici konumundaki yöneticilerin personel görevlendirmesi ve ekonomik planlama gibi konularda daha bilinçli ve etkili kararlar almasına katkı sağlayacaktır. Ayrıca, akademik ve kamu kurumlarını ilgilendiren gelecekte yapılacak benzer çalışmalarda, elde edilen tahmin sonuçları, halk sağlığı ve devlet ekonomisi açısından önemli olan trafik kazalarının önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmasına da yardımcı olacaktır.