Finansal Teknolojilerin (Finteklerin) Benimsenmesini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi
Examining the Factors Affecting the Adoption of Financial Technology (Fintech)
Anahtar Kelimeler:
Fintek benimseme- Finansal teknoloji- Tutum- Path (Yol) analiziÖzet
Finansal teknolojiler, dijitalleşmenin hızla arttığı finans sektöründe yeni finansal hizmet ve ürünler geliştiren ve bu ürünleri kişilere kullanma imkânı sağlayan şirketler olarak isimlendirilebilir. Fintek uygulamalarının gelişmesi ile kişilerin bu yeniliği kabullenmelerini etkileyen değişkenleri belirleyip etkilerini incelemek önemli bir çalışma konusu haline gelmiştir. Bu araştırmanın amacı Fintek hizmetlerinin benimsenmesinde algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı, algılanan risk, güven, devlet desteği, kullanıcı yenilikçiliği, sosyal etki gibi değişkenlerin kişilerin Fintek uygulamalarına ilişkin tutum, davranışsal niyet ve gerçek kullanımına etkisini bütüncül bir bakış ile incelemeye çalışmaktır. Bu amaçla bir araştırma modeli kurulmuş olup araştırmada kullanılacak verileri toplamak için 422 kişiye online olarak anket çalışması düzenlenmiştir. Elde edilen verilere önce SPSS 24 programında Güvenilirlik Analizi ve Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmıştır. Daha sonra hipotezleri ve bütün gizli değişkenlerin ilişkilerini ortaya koymak amacı ile AMOS 24 programında Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile Path (Yol) Analizi yapılmıştır. Uygulanan Path (Yol) Analizinde uyum indeksi değerlerine göre geliştirilen modelin iyi uyum gösterdiği görülmüştür. Analizde test edilen regresyon ilişkilerinde algılanan kullanım kolaylığı, algılanan risk, güven, devlet desteği, kullanıcı yenilikçiliği ve sosyal etkinin yol katsayılarının istatiksel olarak anlamlı olmadığı ortaya koyulmuştur. Algılanan faydanın tutum üzerinde pozitif yönde bir etkiye sahip olduğu, tutumun davranışsal niyet üzerinde, davranışsal niyetin de Fintek fiili kullanımı üzerinde pozitif yönde bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.
Referanslar
Akinwale, Y. O., & Kyari, A. K. (2022). Factors influencing attitudes and intention to adopt financial technology services among the end-users in Lagos State, Nigeria. African Journal of Science, Technology, Innovation and Development, 14(1), 272-279.
Al Nawayseh, M. K. (2020). Fintech in COVID-19 and beyond: what factors are affecting customers’ choice of fintech applications? Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 6(4), 153.
Andrew Lockett & Dale Littler (1997) The adoption of direct banking services, Journal of Marketing Management, 13(8), 791-811.
Alpar R. (2011). Çok Değişkenli İstatistiksel Analizler. Ankara: Detay Yayıncılık.
Arner, D. W., Barberis, J., & Buckley, R. P. (2015). The evolution of Fintech: A new post-crisis paradigm. Geo. J. Int'l L., 47, 1271.
Arner, D. W., Barberis, J., & Buckley, R. P. (2017). FinTech and RegTech in a Nutshell, and the Future in a Sandbox. CFA Institute Research Foundation.
Bansal, S. K., Bansal, A., & Blake, M. B. (2010, December). Trust-based dynamic web service composition using social network analysis. In 2010 IEEE International Workshop on: Business Applications of Social Network Analysis (BASNA) (pp. 1-8). IEEE.
Bulut, E. (2019). Fintech: A conceptual framework/fintek: Kavramsal bir çerçeve. Researches in Economics Econometrics & Finance, 213-235.
Byrne, B. M. (2010). Structural Equation Modeling with EQS and EQS/Windows: Basic Concepts, Applications, and Programming. (Second Edition). New York: Taylor and Francis Group.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483.
Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (On dokuzuncu Baskı). Ankara: Pegem Akademi
Candemir, G., 2020. Bankacılık Sektöründe Yeni Trendler ve Teknolojik Gelişmeler: Fintek Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
Chen, M. A., Wu, Q., & Yang, B. (2019). How valuable is FinTech innovation?. The Review of Financial Studies, 32(5), 2062-2106.
Cheng, T. E., Lam, D. Y., & Yeung, A. C. (2006). Adoption of internet banking: an empirical study in Hong Kong. Decision support systems, 42(3), 1558-1572.
Chuang, L. M., Liu, C. C., & Kao, H. K. (2016). The adoption of fintech service: TAM perspective. International Journal of Management and Administrative Sciences, 3(7), 1-15.
Çelik, K., Taş, A. 2021 E-Ticarette Mobil Alışveriş Uygulamalarını Kullanmaya Devam Etme Niyetinin Araştırılması: Genişletilmiş Teknoloji Kabul Modeli. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56(3), 1997- 2019.
Çelik, K., Sökmen, A. (2018b). Uzaktan Eğitime Devam Etme Niyetinin Anlaşılması: Genişletilmiş Teknoloji Kabul Modeli. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 1-23.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları. (Üçüncü Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 319-340.
Deloitte, (2020). Fintech | On The Brink Of Further Disruption, Erişim Linki: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/nl/Documents/financial-services/deloitte-nl-fsi-fintech-report-1.pdf
Demirdöğen, Y. (2020). Avrupa’daki İslami fintek ekosisteminin analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(4), 469-481
Fettahoğlu, S., & Kıldıze, D. (2019). Dijital finansal okuryazarlık ve bireylerin finansal teknoloji kullanma konusundaki tutumları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 12, 867-889.
Fáykiss, P., Papp, D., Sajtos, P., & Tőrös, Á. (2018). Regulatory tools to encourage FinTech innovations: The innovation hub and regulatory sandbox in international practice. Hıtelıntézetı Szemle/Fınancıal And Economıc Revıew, 17(2), 43-67.
Genç, S., & Küçükçolak, R. A. (2020). Türkiye'de Fintek Sektörü. Working Paper Series, 1(1), 48-60.
Gimpel, H., Rau, D., & Röglinger, M. (2018). Understanding FinTech start-ups–a taxonomy of consumer-oriented service offerings. Electronic Markets, 28(3), 245-264.
Goo, J. J., & Heo, J. Y. (2020). The impact of the regulatory sandbox on the fintech industry, with a discussion on the relation between regulatory sandboxes and open innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 6(2), 43.
Gomber, P., Koch, J. A., & Siering, M. (2017). Digital Finance and FinTech: current research and future research directions. Journal of Business Economics, 87(5), 537-580.
Grabner‐Kräuter, S. and Faullant, R. (2008). Consumer acceptance of internet banking: the influence of internet trust. International Journal of Bank Marketing, 26(7), 483-504.
Hu, Z., Ding, S., Li, S., Chen, L., & Yang, S. (2019). Adoption intention of fintech services for bank users: An empirical examination with an extended technology acceptance model. Symmetry, 11(3), 340.
Huh, H. J., Kim, T. T., & Law, R. (2009). A comparison of competing theoretical models for understanding acceptance behavior of information systems in upscale hotels. International Journal of Hospitality Management, 28(1), 121-134.
İlhan, M., & Çetin, B. (2014). LISREL ve AMOS programları kullanılarak gerçekleştirilen yapısal eşitlik modeli (yem) analizlerine ilişkin sonuçların karşılaştırılması. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 5(2), 26-42.
Kalyoncuoğlu, S. (2018). Tüketicilerin online alışverişlerindeki sanal kart kullanımlarının teknoloji kabul modeli ile incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 193-213.
Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS uygulamalı nitel-nicel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 402.
Khatun, N., & Tamanna, M. (2020). Factors affecting the adoption of Fintech: a study based on the financial institutions in Bangladesh. Copernican Journal of Finance & Accounting, 9(4), 51-75.
Kömürcüoğlu, Ö. F., & Akyazı, H. (2020). Finansal Teknolojilerdeki (Fintek) Gelişmeler: Fırsatlar ve Riskler. Karadeniz Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 35-48.
Kuo-Chuen, D.L. and Teo, E.G. (2015). Emergence of FinTech and the LASIC principles. Journal of Financial Perspectives, 3(3), 24-36.
Lee, I., & Shin, Y. J. (2018). Fintech: Ecosystem, business models, investment decisions, and challenges. Business horizons, 61(1), 35-46.
Leong, K., & Sung, A. (2018). FinTech (Financial Technology): what is it and how to use technologies to create business value in fintech way? International Journal of Innovation, Management and Technology, 9(2), 74-78.
Lu, J., Yao, J. E., & Yu, C. S. (2005). Personal innovativeness, social influences and adoption of wireless Internet services via mobile technology. The Journal of Strategic Information Systems, 14(3), 245-268.
Marakarkandy, B., Yajnik, N. and Dasgupta, C. (2017). Enabling internet banking adoption: An empirical examination with an augmented technology acceptance model (TAM). Journal of Enterprise Information Management, 30(2), 263-294.
Meyliana, M., Fernando, E., & Surjandy, S. (2019). The Influence of Perceived Risk and Trust in Adoption of FinTech Services in Indonesia. CommIT (Communication and Information Technology) Journal, 13(1), 31.
Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Mohannad A. M. Abu Daqar, Samer Arqawi and Sharif Abu Karsh (2020). Fintech in the eyes of Millennials and Generation Z (the financial behavior and Fintech perception). Banks and Bank Systems, 15(3), 20-28.
Nurlaily, F., Aini, E. K., & Asmoro, P. S. (2021). Understanding the FinTech continuance intention of Indonesian users: the moderating effect of gender. Business: Theory and Practice, 22(2), 290-298.
Omari, R. K. B. (2012). An assessment of the use of Automated Teller Machine (ATM) of Barclays Bank Ghana Limited Akim Oda Branch. Kwame Nkrumah University of Science and Technology.
Özdamar, K. (2013). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi Cilt 2, Ankara, Nisan Kitapevi, 9. Baskı.
Peong, K.K; Peong, K.P; Tan K.Y. (2021). Behavioural Intention of Commercial Banks' Customers towards Financial Technology Services. Journal of Finance and Banking Review, 5(4), 10-27.
https://doi.org/10.35609/jfbr.2021.5.4(2)
Puschmann, T. (2017). Fintech. Business & Information Systems Engineering, 59(1), 69-76.
Revathy, C., & Balaji, P. (2020). Determinants of behavioural intention on e-wallet usage: an empirical examination in amid of covid-19 lockdown period. International Journal of Management (IJM), 11(6), 92-104
Riquelme, H. E., & Rios, R. E. (2010). The moderating effect of gender in the adoption of mobile banking. International Journal of bank marketing, 28(5), 328-341.
Ryu, H. S. (2018). What makes users willing or hesitant to use Fintech?: the moderating effect of user type". Industrial Management & Data Systems, 118(3), 541-569. https://doi.org/10.1108/IMDS-07-2017-0325
Saksonova, S., & Kuzmina-Merlino, I. (2017). Fintech as financial innovation – the possibilities and problems of implementation. European Research Studies Journal, 20(3A), 961-973.
Samırkaş, M. C. & Yıldırım, U. (2021). Tüketici yenilikçiliği kapsamında finansal teknolojilere uyum. Turkish Studies- Economy, 16(2), 959-985
Sánchez-Torres, J.A., Canada, F.-J.A., Sandoval, A.V. and Alzate, J.-A.S. (2018). E-banking in Colombia: factors favouring its acceptance, online trust and government support. International Journal of Bank Marketing, 36(1), 170-183.
Sezal, L. (2020). Fintek Hizmetlerinin Finans Sektörüne Etkileri ve Sağlanan Devlet Teşvikleri. Ekonomi İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 2(3), 233-248.
Setiawan, B., Nugraha, D. P., Irawan, A., Nathan, R. J., & Zoltan, Z. (2021). User innovativeness and fintech adoption in indonesia. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(3), 188.
Schueffel, P. (2016). Taming the beast: A scientific definition of fintech. Journal of Innovation Management, 4(4), 32-54.
Sharma, S. and Gutiérrez, J.A. (2010). An evaluation framework for viable business modelsfor m-commerce in the information technology sector. Electronic Markets, 20(1). 33-52.
Slazus, B. J. (2022). Factors that influence FinTech adoption in South Africa: a study of consumer behaviour towards branchless mobile banking. Athens Journal of Business & Economics, 8(1), 43-64.
Şanakut, B. (2021). Türk Banka Hukuku Açısından Fintek. MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Yüksek Lisans Programı. ss. 1-31
Tang, K. L., Ooi, C. K., & Chong, J. B. (2020). Perceived risk factors affect intention to use FinTech. Journal of Accounting and Finance in Emerging Economies, 6(2), 453-463.
Ustasüleyman, T., & Eyüboğlu, K. (2010). Bireylerin internet bankacılığını benimsemesini etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile belirlenmesi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 4(2), 11-38.
Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. MIS quarterly, 425-478.
Venkatesh, V., Thong, J. Y., & Xu, X. (2012). Consumer acceptance and use of information technology: extending the unified theory of acceptance and use of technology. MIS quarterly, 157-178.
Xie, J., Ye, L., Huang, W., & Ye, M. (2021). Understanding FinTech platform adoption: impacts of perceived value and perceived risk. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 16(5), 1893-1911.
Wang, Y., Wang, Y., Lin, H. and Tang, T. (2003). Determinants of user acceptance of Internet banking: an empirical study. International Journal of Service Industry Management, 14(5), 501-519.
Yan, C., Siddik, A. B., Akter, N., & Dong, Q. (2021). Factors influencing the adoption intention of using mobile financial service during the COVID-19 pandemic: the role of FinTech. Environmental Science and Pollution Research, 1-19.
Yee‐Loong Chong, A., Ooi, K., Lin, B. and Tan, B. (2010). Online banking adoption: an empirical analysis. International Journal of Bank Marketing, 28(4), 267-287.
Zhang, T., Lu, C. and Kizildag, M. (2018). Banking “on-the-go”: examining consumers’ adoption of mobile banking services. International Journal of Quality and Service Sciences, 10(3), 279-295.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif hakkı hakkında
Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi 